Zar nakon samo četiri godine građani Zemuna zaboravljaju posledice radikalske vlasti? Kako drugačije objasniti rezultate narednih izbora i ponovno biranje iste vlasti tada skrivene iza novog naziva, Srpska napredna stranka?! Za početak jedan vremenski osvrt ‒ u periodu od 1996. do 2000. godine SRS trio Šešelj-Vučić-Nikolić vladao je Zemunom pod objedinjujućim nazivom, Srpska radikalna stranka.
Bacimo pogled na rezultate te vladavine i pokušajmo da objasnimo postupak ponovnog biranja samo četiri godine kasnije, kao i na svakim sledećim izborima.
Uz to da dodamo i da su radikali izjavili kako su u periodu od 1996. do 2000. godine uradili više nego druge vlasti u prethodnih pet decenija.
Šta su, u stvari, uradili?
Tomislav Nikolić je kao v.d. direktor JP „Poslovni prostor“ na račun KSC „Pinki“, na ime rekreacije zaposlenih, uplatio iznos od 30.000 maraka, kojim je par dana kasnije plaćen reklamni oglas u stranačkom časopisu „Velika Srbija“. Uzgred, direktor hale Pinki je u to vreme bio Aleksandar Vučić.
Od ulaska radikala u republičku vladu, štampanje „Velike Srbije“, plate i honorari nastavljaju da se plaćaju opštinskim novcem.
Izdavanje dozvola za postavljanje privremenih prodajnih objekata dovelo je do urbanističkog haosa ‒ Zemunski kej je rasprodat, kao i Magistarski trg, Karađorđev trg, ulica Džona Kenedija, Prvomajska, Save Kovačevića i mnoge druge. Da pojednostavimo, ko god je zabio kolac u bilo koji pedalj zelenog prostora mogao je da gradi. Dobili smo čitava nelegalna naselja, jer veći deo tih kioskâ ima preko 200 kvadratnih metara površine. Marija Terezija bi nesumnjivo poželela da umre po drugi put kad bi ugledala arhitekturu takvih objekata. Gradnja je bila izvodljiva svuda ‒ između solitera, na trotoarima, livadama, parkovima, keju, na prostorima predviđenim za deponiju, čak i na mestima koja su pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture.
Delovi oko Prvomajske ulice u Zemunu, koji su decenijama otkupljivani kako bi se ulica konačno proširila, vraćeni su u prvobitno stanje. Placevi su prodavani po niskim cenama uz mogućnost preprodaje, a dodeljivani su bez ikakve licitacije onima koji su prvi dolazili na red u opštini. Na mestima predviđenim za privremene objekte od 30 kvadratnih metara zidane su kuće površine od 300 do 500 kvadratnih metara. Jedan od primera je i objekat koji se nalazi na Karađorđevom trgu, gde je vlasnik podigao sprat proširen iznad krova objekta koji se nalazi pored, kao i objekat čiji je vlasnik spustio zid dijagonalno i sagradio prostoriju koja u potpunosti zatvara prozore susednog objekta.
Prodato je ukupno 6.596 placeva na kojima je niklo između 1.500 i 2.000 privremenih objekata, ukupne površine veće od 4.5 miliona kvadratnih metara. Urađeno je skoro 12.000 adaptacija bez potrebnih dozvola. Otišli su toliko daleko da su dopustili da u Zemunskom parku stablo staro 150 godina bude posečeno zarad ugostiteljskog objekta.
Rasprodate su seoske utrine namenjene za ispašu stoke, koje su bile u vlasništvu sela.
KSC „Pinki“ 1999. godine odlukom upravnog odbora menja vlasnika i postaje akcionarsko društvo. Opština Zemun prodaje većinski deo akcija NIS-u za 6.5 miliona maraka, koje se između ostalog troše i za potrebe predizborne kampanje. To je prvi i jedini objekat tog tipa izgrađen sredstvima opštine i donacijama građana, koji je promenio vlasnika. Finansiranje prestaje jer je „Pinki“ privatizovan, a vlasnik nikada nije obeštećen ni za useljavanje nekoliko stotina Roma sa Kosova, zbog čega je dve godine bio onemogućen zakup 1.000 kvadratnih metara površine.
Opštinskom platnom spisku su dodali krdo stranačkih aktivista, telohranitelja, rođaka i prijatelja, koje po pravilu niko nije ni viđao na radnom mestu.
Zamenom poljoprivrednog zemljišta za građevinsko sa preduzećem PIK „Zemun“ došlo se do 2 hektara građevinskog zemljišta koje je prodato, a poslednjih 69 parcela je podeljeno stranačkim aktivistima, dan pre predaje vlasti.
Takođe je prodato oko 200 tavanskih prostora sa idejom da budu adaptirani u stambene. Samo jedan od vlasnika takvog prostora je utuživši opštinu dobio parnicu, sa presudom da mu bude vraćen novac obračunat sa svim kamatama, što je ravno iznosu od 3.5 miliona dinara.
Ugovorom sa JP „ZIPS“ Srpskoj radikalnoj stranci je iznajmljena renovirana zgrada Magistrata po ceni od 1.52 dinara po kvadratnom metru, što je prema tadašnjem kursu bila približno polovina nemačke marke, tj. oko 400.000 dinara za 2.000 metara kvadratnih, za ceo period od 30 godina. Uzgred, direktor JP „ZIPS“ bio je Tomislav Nikolić a nasledio ga je Momir Marković, protiv koga je podneseno više krivičnih prijava, ali ga je štitio imunitet, budući da je postao poslanik.
Takođe, gradska opština je dala na korišćenje JP „ZIPS“ opremu i nameštaj u duplo većem iznosu od tridesetogodišnjeg iznajmljivanja zgrade, koju je ovo preduzeće ustupilo na korišćenje Srpskoj radikalnoj stranci. Stranačke prostorije su više puta naknadno opremljene na račun opštine. Pored toga, preko ZIPS-a je kupljeno 18 pištolja, 40 muških odela, 14 pari cipela i 58 pari papuča u vrednosti od oko 4.000 maraka, kojima se gubi svaki trag.
Dvorište zgrade Magistrata je ustupljeno za izgradnju nelegalnog tržnog centra za 560.000 maraka. U danima između petooktobarskog prevrata i predaje vlasti donosi se rešenje da se, u slučaju rušenja tržnog centra u dvorištu Magistrata, investitoru Dejanu Obradoviću isplati 2.5 miliona maraka. Takođe, JP „ZIPS“ se u korist Srpske radikalne stranke odriče poslednjih pet kancelarija u zgradi Magistrata koje su koristili, kao i celokupne opreme koju su prvobitno ustupili na korišćenje. Zauzvrat stranka preuzima svih 40 radnika ZIPS-a, uglavnom stranačkih aktivista.
Jedan od konkursa za dodelu parcela u naselju Sava Kovačević dobio je otac Gordane Pop Lazić, tada sekretar opštine Zemun. Plac mu je ustupljen za 5 nemačkih maraka po kvadratnom metru, a budući da su vlasnici placa bili uknjižena, fizička lica, zemljište im je birokratskom akrobacijom oduzeto.
Epilog ove priče jeste da su stanovi rasprodati, a da je Gordana Pop Lazić nakon toga izjavila da je stambeno nezbrinuta i da će se tim povodom obratiti Stambenoj komisiji republičke skupštine.
Ivan Bikić
Komentariši