Biti u koaliciji sa građanima znači odlučivati sa njima, a ne o njima.
Beograd ima evidentan problem veoma neravnomernog i neujednačenog razvoja i zato je neophodna podela teritorijalnih jedinica na gradski i prigradski deo, tj. racionalna teritorijalna organizacija Grada.
Glavni problem je u neefikasnoj gradskoj upravi i nesposobnosti Grada da prati tempo širenja Beograda. Od 1945. se planski gradio samo Novi Beograd, ostatak je građen manje-više stihijski.
Podela opštine nije pitanje forme, već efikasne vlasti u službi žitelja određenog područja – bolje korišćenje razvojno-ekonomskih, urbano-infrastrukturnih, kulturno-turističkih i drugih povoljnih resursa kojima Beograd raspolaže. Takođe, neposredniji uvid u potrebe građana uticao bi na podizanje nivoa participacije građana, a posebno organizacija civilnoga društva u donošenju odluka vezanim za kvalitetniji život u lokalnoj sredini.
Postojeća administrativno-teritorijalna organizacija grada više ne odgovara naraslim potrebama za decentralizacijom pojedinih urbanih funkcija.
Princip supsidijarnosti je jedan od glavnih principa delovanja modernih evropskih gradova – sva pitanja koja mogu da se reše na nižim nivoima ne treba da se prenose na više nivoe vlasti. Ovaj princip je ugrađen u Evropsku povelju o lokalnoj samoupravi.
Na teritoriji opštine Voždovac naselja su podeljena na gradska i seoska naselja. Gradska naselja su: Autokomanda, Banjica, Banjica 2, Braće Jerković, Braće Jerković 2, Voždovac, Dušanovac, Jajinci, Kumodraž, Kumodraž 2, Lekino Brdo, Marinkova Bara, Medaković, Medaković 2, Medaković 3, Mitrovo Brdo, Pašino brdo, Selo Rakovica, Trošarina i Šumice.
Opština obuhvata i deset prigradskih, seoskih naselja: Jajinci, selo Rakovica, Beli potok, Bubanj potok, Gaj, Zuce, Pinosava, Ripanj, Stepin lug i Šuplja stena.
Inicijativa za formiranje opštine Avalski venac javila se još 1996. godine. Ovoj opštini bi pripadala podavalska sela Ripanj, Beli Potok, Zuce i Pinosava, a zbog prirodne geografske konfiguracije moguće je i pripajanje Vrčina, koji sada pripada opštini Grocka. Jajinci bi ostali na teritoriji Voždovca, jer su se, dosadašnjim razvojem, skoro spojili sa naseljem Banjica.
U novom Zakonu o glavnom gradu treba predvideti mogućnost nove podele teritorije, tj. omogućiti formiranje novih opština i granica između već postojećih opština.
Decentralizacija vlasti bi pomogla bržem i kvalitetnijem rešavanju nagomilanih komunalnih problema, kao što je izgradnja kanalizacije, vodovodne mreže, novih saobraćajnica, zgrade Doma zdravlja, sportskih igrališta, razvoj ekologije…
Buduća beogradska opština obuhvatila bi 50 odsto sadašnje teritorije i 14 odsto ukupnog stanovništva opštine Voždovac.
Podela je čisto ekonomske prirode: na Voždovcu postoji gradski deo koji veći deo svojih poslova obavlja u uslužnom sektoru, dok sa druge strane postoje naselja oko Avale koja se bave poljoprivredom i drugim proizvodnim delatnostima – vrlo je teško opštini da napravi balans između te dve grane ekonomije: ako se investira u naselja oko Avale (kao što je do sad bio slučaj), buniće se ljudi iz gradskog dela, a opet ako se investira samo u gradski deo, stanovnici prigradskog dela će se osećati zapostavljenim.
Gradske opštine treba da imaju veće nadležnosti – kada po novim zakonu opštine budu same raspolagale svojim zemljištem i budu imale mnogo veće a direktne nadležnosti i ovlašćenja, neće biti potrebe da se o svemu odlučuje u beogradskim kabinetima. Gradske opštine po zakonu nisu jedinice lokalne samouprave, već samo oblik teritorijalne organizacije Grada.
Poslednji put su teritorije prestonice menjane 2003. godine kada se, danas najmlađa opština Surčin, posle promene Statuta grada i uz podršku tadašnje vlasti odvojila od Zemuna.
Kao potencijalno nove opštine u glavnom gradu godinama se pominju – Dunavski venac (deo Palilule na levoj obali Dunava), Avalski venac (prigradski deo Voždovca, odnosno podavalska sela) i Posavski venac (deo Čukarice, odnosno Železnik, Rušanj, Sremčica, Velika Moštanica, Umka, Ostružnica i Makiš). Manje javno, ali uporno to traže i žitelji Žarkova, naselja u opštini Čukarica.
Žitelji naselja na levoj obali Dunava godinama se bore za dobijanje opštine Dunavski venac i proceduralno su najdalje stigli u odnosu na druge. Više od 70.000 žitelja živi na ovoj teritoriji (Borča, Ovča, Krnjača, Padinska skela, Besni fok, Kovilovo, Jabučki i Glogonjski rit). Peticija 17.000 građana podneta je Skupštini grada Beograda 2003. godine, kada je Grad procenio da nisu ispunjeni uslovi za samostalnost.
Isidora Injac,
članica pokreta Dosta je bilo, Voždovac
Komentariši